Tussen de rails

Ik zit in de trein van Roosendaal naar huis, en realiseer me hoeveel liedjes over het spoor gaan. Als Amerikaanse rootsmuziek nauw verbonden is met de manier waarop dat bijzondere land ontstaan is, dan is het logisch dat er heel wat treinen door het americana songbook rijden. Het waren de grote railways die de staten verenigden, of op zijn minst met elkaar in verbinding brachten. Opmerkelijk vaak wordt dit heilzame effect in de liedjes overschaduwd door de donkere kanten van het treinverkeer. Hier is de trein 'that carried my girl from home’ zingt Doc Watson, al brengt hij ook een eerbetoon aan de Blue Railroad Train, die hem misschien bij zijn liefje kan brengen, en aan de Wabash Cannonball:
Listen to the jingle, the rumble and the roar
As she glides along the woodland o'er the hills and by the shore
Hear the mighty rush of the engine hear the lonesome hobo's call
As you travel across the country on the Wabash Cannonball.
Maar kijk bij Townes van Zandt, daar komt de FFV, 'the swiftest on the line', die op hoge snelheid uit de bocht vliegt, waardoor het hoofd van Georgie, de jonge machinist, tot moes wordt geslagen. En dat terwijl zijn moeder hem nog zο gewaarschuwd had voorzichtig te zijn. Andere prachtig bezongen ramptreinen zijn Number 52 van Chris Carlisle en The Old 97 van de Skillet Lickers, beide uit de jaren dertig. Dan hebben we Johnny Cash, met zijn ‘L&N’ (Louisville And Nashville Railroad), die het plaatsje Hazard voorbijrijdt sinds de kolenmijn aldaar is uitgeput:
I was born and raised in the mouth of the Hazard Hollow
Coal cars rambled past my door
Now they're standin' in a rusty row all empty
And the L & N don't stop here anymore.
Het allermooiste treinliedje is wat mij betreft Texas, 1947 van Guy Clark, waarin hij op onnavolgbare wijze door middel van een soort grammaticaal Dopplereffect de verpletterende indruk onder woorden brengt die de stil voorbijzoevende, elektrisch aangedreven Silver Streamline maakt op het kleine jongetje, dat vlak daarvoor nog een stuiver op de rails had gelegd:
'Look out here she comes, she's coming, look out there she goes, she's gone'.